Ciemne chmury na niebie, burza i towarzysząca jej ulewa za oknem na pewno nie jest przyjemną pogodą. Zapewne każdy z nas przeżył takie załamanie pogodowe, ale czy przyglądaliście się temu zjawisku bliżej? Zjawisko burzy poprzedza chłodny wiatr, powietrze staje się wilgotne i "ciężkie". Na niebie pojawiają się błyski, następnie ulewny deszcz. Błyskawice tworzą się między chmurami a Ziemią. To nic innego jak łuki elektryczne o ogromnym natężeniu, przenoszące ujemnie naładowane ładunki w kierunku Ziemii, wracając tym samym kanałem "zabiera" ładunki dodatnie do chmury. Proces ten zostaje powtarzany tak długo, aż ładunki w chmurze zostaną zneutralizowane. Przepływ prądu powoduje, że pioruny rozgrzegają się do bardzo wysokiej temperatury. Powyższe zjawisko to nic innego jak plazma. Każdy, więc się z nią spotkał. Na codzień również można zaobserwować podobne zjawiska z jej udziałem – płomień świeczki, zapalona żarówka, czy też zapalarka do gazu. Z tej samej materii zbudowane są również gwiazdy i planety, w tym największa nasza gwiazda – Słońce. Według odkrywcy plazmy Irvinga Langmuira, 99,9% Wszechświata składa się z owego, zjonizowanego gazu. Jego teza ma potwierdzenie w wielu pracach naukowych fizyków. Czym, więc jest i dlaczego jest nazywana czwartym stanem skupienia?

Plazma jest materią przypominającą gaz, z elektrycznie naładowanymi cząsteczkami (elektronami, jonami), mimo to sama jest elektrycznie obojętna w skali makroskopowej. Przy ogromnym natężeniu prądu, plazma tworzy światło, a w raz z nim wytwarzana jest wysoka temperatura. Dzieję się tak w wyniku zderzania naładowanych cząstek, co powoduje wymianę energii między nimi.

Plazma posiada szerokie zastosowanie w życiu codziennym. Jest wykorzystywana w żarówkach, neonówkach, w kwarcówkach, w świecących banerach reklamowych. Często używa się ją do obróbki metali. Plazma w elektryce może być bezpośrednim źródłem prądu i światła. W naszych domach cienkie telewizory plazmowe, bardzo często wypełnia się gazami szlachetnymi, np. Ksenonem, który po pobudzeniu przez napięcie, tworzy plazmę. W wyniku czego wytwarza się promieniowanie ultrafioletowe pobudzające luminofor do świecenia.

W medycynie estetycznej, kosmetologii, stomatologii oraz dermatologii plazma również znajduje swoje zastosowanie. Niedawno służyła jedynie do sterylizacji narzędzi, dzięki swojemu działaniu bakteriobójczemu. W stomatologii pomaga zlikwidować próchnicę, wyleczyć zapalenie przyzębia, wybielenia zębów i wiele innych. W medycynie głównie ma działanie przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne. W dermatologii oraz kosmetologii, dzięki plazmie pozbędziemy się brodawek, włókniaków czy też trądzik (działanie bakteriobójcze plazmy, sprawia, że usuwamy bakterie odpowiedzialne za powstanie trądziku). Jednak to nie wszystko! Urządzenie wytwarzające plazmę, wykorzystywane w kosmetologii usuwa wszelkie oznaki starzenia. Przede wszystkim można zniwelować zmarszczki mimiczne, zmarszczki palacza, lwią zmarszczkę, zmarszczki przy uszach, zmarszczki wargowo – nosowe, kurze łapki. Co ciekawe plazma jest również alternatywą dla chirurgicznej operacji podciągania opadających powiek (blefaroplastyki). Z tą różnicą, że po zabiegu liftingu powiek w gabinecie kosmetycznym jest znacznie mniejszy czas rekonwalescencji i efekt nie jest trwały, ale za to utrzymuje się od 2 do nawet 4 lat! Plazma jest również rewelacyjnym sposobem na spłycenie blizn – również tych potrądzikowych oraz rozstępów.

Niezwykłe właściwości plazmy zastosowane w kosmetologii sprawiają, że znacząco opóźnimy proces starzenia się skóry. Jak to działa?

Otóż na istnieje specjalne urządzenie, które powoduje tworzenie się plazmy między jego końcem, a skórą klienta. Zabieg ten jest nieinwazyjny i zupełnie bezpieczny, bowiem plazma działa jedynie punktowo (komórki nie poddane działaniu plazmy, nie zostają uszkodzone) i na powierzchni naskórka (nie dociera do głębszych warstw). Urządzeniem wykonujemy na docelowym obszarze skóry klientki, mikrouszkodzenia, które są sygnałem dla organizmu do zwiększenia regeneracji skóry. Powoduje to znaczne obkurczenie skóry, a w wyniku miejscowego podniesienia temperatury dochodzi do sublimacji naskórka oraz do pobudzenia syntezy włókien kolagenowych i elastynowych. Dzięki temu działaniu, po około 3-4 tygodniach skóra staje się ujędrniona, naciągnięta, zniwelowane zostają wszelkie oznaki starzenia.

Podsumowując, plazmę można zaliczyć jako czwarty stan skupienia, tuż obok ciała stałego, ciekłego i gazu. Plazma najbardziej jest podobna do gazu pod względem fizycznym, jednak dodatkowo posiada ona elektrycznie naładowane cząstki, dzięki czemu umożliwia przewodnictwo elektryczne. Jest to jedna z wielu zalet plazmy, dlatego znajduje się dla niej szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach, m.in. W elektryce, fizyce, stomatologii, medycynie, dermatologii, kosmetologii i wiele innych.

Autor: Ligia Gołębska 

Literatura

J.Hartmann; Plazma w medycynie – nowa metoda leczenia?; Twój Przegląd Stomatologiczny, 75-78; 2012.

M.Laskowska, E.Boguslawska-Was, P.Kowal, M.Holub, W.Dabrowski; Skuteczność wykorzystania niskotemperaturowej plazmy w mikrobiologii i medycynie, Postępy mikrobiologii, 2/55, 2016.

J.Szałatkiewicz; Wytwarzanie plazmy i jej zastosowania, Pomiary automatyka i robotyka, 3/2010.

L.Andrejewicz Arcimowicz; Czwarty stan materii, Wiedza Powrzechna, Warszawa.

Plazmaiq.pl